Trong giao dịch forex, nhóm chỉ báo dao động như: RSI, MACD, Stochastic… đều là những chỉ báo phổ biến bất cứ trader nào cũng đều nghe tới ít nhất 1 lần, vì cách sử dụng tuy đơn giản nhưng lại vô cùng hiệu quả, mà nhiều indicator khác không làm được.
Đặc biệt, chúng không chỉ hữu hiệu trong 1 thị trường có xu hướng mà ngay cả khi thị trường đi ngang hay không rõ xu hướng, rất nhiều chỉ báo gần như bất lực, không thể nào cung cấp tín hiệu 1 cách chính xác, thì chỉ báo dao động lại “cân” được hết. Chính vì lẽ đó, nắm và hiểu rõ 1 chỉ báo trực thuộc nhóm chỉ báo dao động là điều cực kỳ cần thiết.
Nối tiếp chuỗi series về kiến thức trong giao dịch tài chính nói chung và forex nói riêng, bài viết ngày hôm nay chúng tôi muốn giới thiệu chỉ báo Stochastic Oscillator, một trong những chỉ báo nếu biết kết hợp với các chỉ báo hoặc các loại mô hình khác sẽ tạo ra những kết quả mà bạn không ngờ tới.
Chỉ báo dao động là gì?
Trước khi đi vào diễn giải cụ thể, tôi muốn nói qua một chút về nhóm chỉ báo dao động.
Hầu hết các chỉ báo thuộc nhóm này (trong đó có chỉ báo Stochastic), đều có cách cấu tạo bằng 2 dải băng được dựng tại đáy của đồ thị giá, và dựa theo 1 số công thức tính nhất định, dải băng này sẽ dịch chuyển đi lên tới điểm cực đại ở biên trên hoặc biên dưới, giúp trader tìm kiếm động lượng, hay lực mua bán của thị trường, bằng 2 khái niệm hay được nhắc tới chính là: giá quá mua và giá quá bán.
Một trong những điểm quan trọng nhất khiến nhóm chỉ báo dao động thực sự hữu ích với trader chính là: chúng có thể đo được XUNG LƯỢNG của thị trường, tức là tốc độ thay đổi của giá so với kỳ vọng hay mức giá thực tế, để từ đó hình thành nên cái được gọi là phân kỳ, hội tụ hay tình trạng quá mua, quá bán.
Tất cả những tín hiệu này giống như “chuông báo cháy”, cảnh báo cho trader biết khi nào nên thoát hoặc bắt đầu chinh chiến. Đồng nghĩa, bạn sẽ tham gia hoặc rút khỏi thị trường sớm hơn nhờ vậy sẽ tối ưu hóa hiệu quả giao dịch cho trader.
Về xung lượng, trong khuôn khổ bài viết này, tôi không thể đi quá sâu, nếu các bạn muốn hiểu rõ hơn, hãy để lại bình luận bên dưới. Chúng tôi sẽ viết 1 bài cụ thể về vấn đề này trong thời gian tới, các bạn nhé.
Stochastic Oscillator là gì?
Tương tự như nhiều chỉ báo dao động khác, Stochastic Oscillator là một chỉ báo nằm trong nhóm động lượng, do tiến sĩ George Lane phát triển, vào khoảng những năm 1950.
Sở dĩ gọi là Stochastic Oscillator hay dao động ngẫu nhiên, do Stochastic Oscillator dùng để so sánh mức giá đóng cửa với 1 phạm vi giá trong một khoảng thời gian nhất định (phạm vi này sẽ tùy biến theo mỗi trader, nhưng thường mặc định là 14).
Theo tiến sĩ George Lane, trong 1 xu hướng tăng, giá thường sẽ tiến lên phía bên trên của biên độ giá, ngược lại, khi giá giảm giá sẽ tiến xuống gần với biên dưới của biên độ giá. Chính vì thế, chỉ báo Stochastic Oscillator được tính toán để giúp nhà đầu tư xác định được mức giá đóng cửa gần nhất trong 1 quãng thời gian mà họ lựa chọn. Đường K là đường nhanh hơn, trong khi đường D lại chậm hơn.
1.3. Công thức tính Stochastic Oscillator
Stochastic Oscillator được thể hiện bằng các chỉ số %K và %D. Được tính theo công thức sau (các thông số mặc định):
Trong đó:
- C = giá đóng cửa hiện tại
- L14 = giá thấp nhất của 14 phiên giao dịch
- H14 = giá cao nhất của 14 phiên giao dịch
- %D = SMA 3 phiên của %K
Cấu tạo của Stochastic Oscillator
Stochastic Oscillator được tạo ra bởi 2 đường gồm:
- Đường chính được gọi là %K;
- Đường còn lại %D là đường trung bình 3 giai đoạn của đường %K.
- Ngoài 2 phần này còn có 2 đường biên được mặc định ở mức 20 và 80. Nghĩa là nếu giá vượt đường biên 80, giá đang có tình trạng quá mua. Nếu giá vượt quá đường biên 20 giá đang trong tình trạng quá bán. Trader sẽ căn cứ vào chỗ này để vào lệnh. Lưu ý phần này hay được biến thiên, có nhiều thích sử dụng ngưỡng 25 và 75, nhưng tôi nghĩ rằng bạn nên để mặc định sẽ tốt hơn.
Chính vì đường %D được tạo ra từ %K, nên đường %K sẽ là đường nhanh hơn, trong khi đó đường %D sẽ là đường chậm hơn.
%K là đường dùng để phản ánh giá trị thực của bộ dao động trong mỗi phiên.
Trong khi đó, %D sẽ được tính nhờ vào đường trung bình động SMA trong chu kỳ 3 ngày. Lane đã sử dụng% D để tạo tín hiệu mua hoặc bán dựa trên sự phân kỳ tăng và giảm. Lane khẳng định rằng sự phân kỳ% D là “tín hiệu duy nhất khiến bạn mua hoặc bán”. Khi 2 đường này giao cắt nhau, từng được rất nhiều trader tận dụng, xem đó như là tín hiệu đảo chiều vì nó cho thấy sự thay đổi của giá cả, tuy nhiên cách hữu dụng nhất của Stochastic Oscillator vẫn là tìm kiếm các tín hiệu quá mua và quá bán của những người tham gia thị trường.
Chỉ báo Stochastic Oscillator nói lên điều gì?
Chỉ báo Stochastic Oscillator có giới hạn phạm vi, có nghĩa là nó luôn nằm trong khoảng từ 0 đến 100. Điều này làm cho nó trở thành 1 chỉ báo hữu ích để cảnh báo về tình trạng mua quá mức và bán quá mức.
Theo truyền thống, khi đường dao động vượt lên mức 80 được xem là tín hiệu mua quá mức và khi xuống dưới mức 20 là tín hiệu bán quá mức. Tất nhiên, không thể chỉ căn cứ vào bấy nhiêu cho thấy tín hiệu đảo chiều sắp xảy ra, ngược lại trong nhiều trường hợp xu hướng vẫn được duy trì, cho dù tình trạng mua quá mức hoặc bán quá mức có xảy ra đi chăng nữa. Chính vì thế, bạn cần phải kết hợp Stochastic Oscillator với nhiều loại chỉ báo khác để xác định sự thay đổi về mặt xu hướng sẽ được chúng tôi hướng dẫn cụ thể bên dưới.
Theo George Lane, Stochastic Oscillator dùng để so sánh giá đóng cửa với phạm vi giá cao và thấp của một cổ phiếu trong một khoảng thời gian, thường là trong 14 ngày. Qua nhiều cuộc phỏng vấn, George Lane đã nói rằng Stochastic Oscillator không theo giá hoặc khối lượng hay bất cứ điều gì tương tự mà chỉ tuân theo tốc độ hoặc động lượng của giá.
George Lane cũng tiết lộ rằng tốc độ và động lượng của giá sẽ thay đổi trước khi giá cổ phiếu thay đổi. Theo cách này, Stochastic Oscillator có thể được sử dụng để báo trước sự đảo chiều khi chỉ báo cho thấy sự phân kỳ tăng hoặc giảm.
Hướng Dẫn Sử Dụng Chỉ Báo Stochastic Hiệu Quả
Stochastic cho phép xác định tín hiệu Mua và Bán. Tuy nhiên, chỉ báo nên được sử dụng kết hợp với việc phân tích xu hướng chung:
- Nếu chỉ báo tăng trên 80 cho thấy, khả năng thị trường đã quá Mua, khi này bạn nên xem xét chốt lời lệnh Mua và chờ tín hiệu xem xét Bán xuống.
- Nếu chỉ báo giảm dưới 20 cho thấy, khả năng thị trường đã quá bán, khi này bạn nên xem xét chốt lời lệnh Bán đồng thời chờ tín hiệu để Mua lên.
Chỉ báo thoái khỏi vùng đi vào vùng quá Mua và quá Bán có thể đảo chiều bất cứ lúc nào
- Việc giao nhau của giới hạn từ trên xuống dưới của các quá Mua là dấu hiệu của tín hiệu Bán
- Việc giao nhau của giới hạn từ dưới lên trên của các vùng quá Bán là dấu hiệu của tín hiệu Mua.
Giao nhau của chỉ báo với các đường tín hiệu đồng thời cũng xem như tín hiệu của việc mở vị trí:
- Việc cắt đường tín hiệu từ trên xuống, chỉ báo cho tín hiệu Bán
- Việc cắt đường tín hiệu từ dưới lên, chỉ báo cho tín hiệu Mua
Cách Sử Dụng Chỉ Báo Stochastic Theo Tín Hiệu Phân Kỳ
Chắc nhắc đến tín hiệu phân kỳ mọi người khá quen thuộc với các tín hiệu phân kỳ khác thuộc dòng Oscillators mình đã giới thiệu trước đó như chỉ báo MACD, CCI, RSI…đây đều là những chỉ báo cho ra những tín hiệu phân kỳ rất là chất lượng. Đang được rất nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp sử dụng.
Việc xác định phân kỳ ở những bài trước tôi đã giới thiệu cho các bạn rồi, ở bài này tôi chỉ nói qua cách xác định phân kỳ của Stochastic để mọi người có thể áp dụng nó hiệu quả hơn trong giao dịch.
Dựa vào những dấu hiệu của đỉnh và đáy tạo thành bởi đường giá và Stochastic ta có được các tín hiệu phân kỳ như sau:
Đối với đảo chiều từ giảm sang tăng
- Đáy của giá giảm, tức đáy sau thấp hơn đáy trước
- Đáy của Stochastic tăng, tức đáy sau cao hơn đáy trước
Đối với đảo chiều từ tăng sang giảm
- Đỉnh của giá tăng, tức đỉnh sau cao hơn đỉnh trước
- Đỉnh của Stochastic giảm, tức đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước
Cách Sử Dụng Chỉ Báo Stochastic Histogram Đơn Giản
Đối với Tôi việc sử dụng các công cụ dưới dang Histogram là rất hiệu quả, vì nó trực quan, dễ áp dụng, tín hiệu nó được thể hiện rõ ràng hơn. Cũng như những chỉ báo Histogram tôi đã giới thiệu trước đó, Stochastic Histogram là công cụ tôi rất tâm đắc và ưa thích, công chụ chỉ báo này tôi đã hoàn thiện chỉnh sửa sao cho cho trực quan dễ hiểu nhất, để mọi người có thể dễ dàng sử dụng nó.
Lưu ý: Chỉ báo Stochastic Histogram nó theo những thông số của Stochastic . Nó là hoàn toàn khác biết với các chỉ báo Histogram khác như CCI Histogram, MACD Histogram, RSI Histogram…Nhìn có vẻ giống nhưng thực chất cấu tạo của mỗi chỉ báo là hoàn toàn khác nhau.
Bài sau tôi sẽ hướng dẫn các bạn cách kết hợp các công cụ chỉ báo MACD, RSI, CCI, Stochastic lại với nhau để có được các tín hiệu vào lệnh tốt nhất.
Như hình bên trên các bạn đã thấy, tôi đã phân định ra các vùng quá mua và quá bán. Đối với Stochastic Histogram bạn hoàn toàn có thể dựa vào các thanh bar xanh và đỏ vượt qua mức 0 để xem là tín hiệu vào lệnh. Với tín hiệu vào lệnh này có thể hơi trễ hơn việc bạn vào lệnh ở các điểm giao cắt hoặc ở vùng quá mua, quá bán nhưng nó lại có vẻ như an toàn hơn. Vì lúc này tín hiệu đã được xác nhận rõ ràng.
Kết Luận
Đến đây tôi đã giới thiệu bạn thêm một chỉ báo tương đối là hay và trực quan dễ hiểu. Tôi đã dành nhiều thời gian tìm kiếm các công cụ và chỉnh sửa hoàn thiện với mong muốn giúp các bạn có thể xây dựng cho mình một Hệ thống giao dịch tốt. Tuy nhiên, mỗi công cụ đều có những ưu điểm, nhược điểm khác nhau, bạn cần kết hợp thêm những kiến thức khác, và kết hợp các chỉ báo lại với nhau. Từ đó xây dựng cho mình một Hệ thống phù hợp với bạn. Chúc bạn thành công!
